Jurjen Vis

Muziek en Geschiedenis

De Poort. De Oudemanhuispoort in Amsterdam en haar gebruikers. 1602-2002

In 2002 bestaat de Oudemanhuispoort in Amsterdam 400 jaar. Voor generaties studenten is ‘de Poort’ een begrip: hun ‘oude’ stadsfietsen tegen de brugleuningen, de bedrijvigheid van de tweehandsboekverkopers en dan - op de binnenplaats - het monumentale universiteits-gebouw, de hoge bomen en het 19de-eeuwse perk met het borstbeeld van Minerva.

Op 9 augustus 1602 opende het nieuwe Oude Mannen en Vrouwen Gasthuis van Amsterdam zijn poorten. Het gebouw met vanaf het begin een ‘Ouwe Mannenpoort’ bevindt zich tussen de Oudezijds Achterburgwal en de Kloveniersburgwal. 230 jaar lang hebben duizenden bejaarden er hun laatste jaren doorgebracht. Jurjen Vis beschrijft onder andere de loterijen die geld in het laatje moesten brengen, het eten en drinken, godsdienstige toestanden en de strikte regels waaraan de bewoners zich moesten houden. Eind 1831 verlieten de laatste oude lieden het pand, maar de oorspronkelijke functie van het gebouw klinkt nog steeds door in de naam. De Poort diende vanaf 1832 als cholerahospitaal, vervolgens als Academie voor Beeldende Kunsten en - tegelijkertijd - als dependance van het Binnengasthuis. Ook was het Museum Van der Hoop, de voorloper van het Rijksmuseum, er dertig jaar lang in gevestigd. Sinds 1880 is de Poort een van de belangrijkste centra van de Universiteit van Amsterdam. In het laatste deel van het boek gaat de auteur uitvoerig in op de groei van de universiteit, de verschillende faculteiten en de moeilijke oorlogsjaren (1940-1945). Deze brachten ook het einde voor bijna alle joodse boekverkopers in de Poort.

opdrachtgever
Universiteit van Amsterdam
 
Amsterdam, 2002
 
240 pagina's
onderwerp(en) stadsgeschiedenis   zorggeschiedenis